Harry heeft engelengeduld: ‘Bouwen aan vertrouwen’

“Een mooi nieuw avontuur”, noemt Harry zijn nieuwe baan. Voor de complexe doelgroep die op hem wacht, schrikt hij niet terug. Hij maakt weliswaar zijn debuut bij Amsta, maar kent de doelgroep door en door. “Ik werkte jarenlang in de ambulante forensische zorg en deed daar onderzoek naar licht verstandelijke beperkingen onder cliënten, dat is mijn expertise.”

Vertrouwen winnen

Bewoners zullen niet een-twee-drie hun ziel en zaligheid op tafel leggen, weet Harry. “Om een band op te bouwen, is vooral veel geduld nodig. Ik neem uitgebreid de tijd om vertrouwen te winnen. Als dat lukt, loopt de communicatie een stuk soepeler en krijg ik de informatie die nodig is om iemand te kunnen helpen.” Hij houdt er rekening mee dat hij als persoonlijk begeleider ook weleens de wind van voren krijgt. “Ik kan tegen een stootje en ben mij ervan bewust dat agressie niet op mij als persoon gericht is.”

In zijn vorige baan ontmoette Harry een man die op papier agressief en zelfs gevaarlijk was. “Zijn lontje was inderdaad superkort, maar ik merkte al snel dat zijn gedrag voortkwam uit de manier waarop er met hem gecommuniceerd werd. Ik had geen haast. Ik heb hem alle tijd gegeven om zijn verhaal te doen en liet blijken dat ik zijn frustratie begreep. Er ontstond een vertrouwensband, hij trok bij mij aan de bel als er iets aan de hand was. Om zijn baan te kunnen behouden, trainde ik hem in het herkennen en aanpassen van gedrag. Na het traject heeft hij mij nog een paar keer gebeld. De laatste keer alleen maar om te vertellen dat het goed met hem ging. Geweldig, toch? Dat gaf mij zó’n warm gevoel.”

Mensen écht zien

Waarom Harry van zijn vak houdt, is glashelder: “Ik kan niet tegen onrecht. Mensen komen onnodig in de problemen als ze niet begrepen worden. Als de behandeling niet aansluit bij het niveau waarop ze functioneren, kun je er net zo goed meteen mee stoppen, want dat is voor alle partijen heel frustrerend. Het is misschien verleidelijk om meteen in oplossingen te denken, maar de kunst is om eerst te achterhalen met wie je te maken hebt en waarom iemand zo geworden is.”

En dus stopt hij een flinke dosis geduld én liefde in zijn werk. “Dit is een doelgroep waarvoor ik met liefde harder ga lopen. Ik wil begrijpen wat er gebeurt in het hoofd van mijn cliënten. Xavier Moonen, hoogleraar LVB aan de Universiteit van Amsterdam, zei tegen mij: ‘Het is niet de beperking die de handicap is, het is de omgeving die invalideert.’ Stel je voor dat je in een rolstoel zit en daarmee prima overweg kunt. Tot je naar buiten gaat: daar kom je een heleboel drempels tegen. Dan zijn het vooral die drempels die jou in de weg zitten. Het is aan mij en mijn collega’s om te bouwen aan een fijne, veilige omgeving waarin mensen gezien worden. Dan kunnen zij zichzelf ontwikkelen en wordt de psychiatrische component beperkt.”